Spóźniony wniosek o ogłoszenie upadłości
Wierzyciel spółki może pociągnąć członka zarządu do odpowiedzialności odszkodowawczej, jeśli nie złożono w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki. Obowiązek złożenia takiego wniosku spoczywa bowiem na każdym z członków zarządu spółki.
Celem regulacji, które ustanawiają odpowiedzialność odszkodowawczą członka zarządu w razie niezłożenia w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki z o.o., jest stworzenie dodatkowego zabezpieczenia interesów majątkowych wierzycieli spółki oraz wzmocnienie wiarygodności samej instytucji spółki z o.o., w której, co do zasady, odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki jest ograniczona tylko do majątku spółki. Członek zarządu może ponieść odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wierzycielowi spółki z o.o. poprzez niezłożenie w terminie wniosku o ogłoszenie jej upadłości m.in. na podstawie art. 299 Kodeksu spółek handlowych.
Na ryzyko odpowiedzialności odszkodowawczej naraża się członek zarządu spółki z o.o., która stała się niewypłacalna i wobec której nie zgłoszono w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości, a jednocześnie egzekucja z majątku spółki prowadzona przez wierzyciela okazała się bezskuteczna. Po spełnieniu tych przesłanek, każdy z wierzycieli, którego należność jest wymagalna (a więc nie tylko ten, na którego wniosek dokonano bezskutecznej egzekucji), uzyskuje możliwość wystąpienia przeciwko członkowi zarządu spółki na drogę sądową z roszczeniem odszkodowawczym.
Pociągnięta do odpowiedzialności może być osoba, która pełniła funkcję członka zarządu w czasie, w którym łącznie spełnione były dwa warunki: istniało zobowiązanie spółki względem wierzyciela (nawet jeszcze niewymagalne) i spółka była niewypłacalna. W praktyce, wbrew literalnemu brzmieniu art. 299 Kodeksu spółek handlowych, powództwo o naprawienie szkody może być więc wytoczone na tej podstawie także przeciwko osobie, która aktualnie nie pełni już funkcji członka zarządu. W celu pociągnięcia członka zarządu do odpowiedzialności wierzyciel musi wykazać. W toku postępowania sądowego, wierzyciel musi wykazać, że jego należność wobec spółki została stwierdzona tytułem egzekucyjnym, zaś egzekucja tej wierzytelności z majątku spółki okazała się bezskuteczna lub byłaby się okazała bezskuteczna w razie jej przeprowadzenia.
Członek zarządu może uwolnić się od odpowiedzialności odszkodowawczej, pomimo, że egzekucja z majątku spółki okazała się albo byłaby się okazała bezskuteczna, jeśli wykaże, że do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki doszło w czasie właściwym. Gdy nie doszło do zgłoszenia wniosku we właściwym czasie, członek zarządu musi wykazać, że nie ponosi winy za niezłożenie wniosku w terminie lub, ewentualnie, że wierzyciel nie poniósł na skutek tego szkody. Może tego dokonać poprzez wykazanie, że np.: w trakcie jego kadencji spółka była wypłacalna, zobowiązanie spółki powstało po jego odwołaniu z pełnionej funkcji, we właściwym terminie od powołania na stanowisko, po ustaleniu stanu finansów spółki, złożył on wniosek o ogłoszenie upadłości spółki itp.
Przeczytaj też o odpowiedzialności Członka Zarządu wobec spółki.