flaga - język polski english version flag

Jesteś tutaj:  Strona główna » Aktualności » Sądowe ustanowienie rozdzielności majątkowej małżonków

9 listopada 2015 r.

Sądowe ustanowienie rozdzielności majątkowej małżonków

Małżonkowie chcący zrezygnować z podstawowego ustroju wspólności ustawowej mogą w tym celu zawrzeć stosowną umowę u notariusza. Jeśli jednak nie ma między nimi porozumienia, wówczas każdy z nich ma prawo żądać sądowego uregulowania rozdzielności, ale tylko o ile wystąpią ku temu ważne powody.

 Wskazać należy, iż co do zasady trudności finansowe związane z prowadzoną działalnością jednego z małżonków nie są uznawane za „ważny powód” uzasadniający zniesienie wspólności majątkowej małżeńskiej – w szczególności za powód taki nie może być uznana chęć uchronienia małżonka od ponoszenia odpowiedzialności za powstałe zobowiązania. Ustanowienie rozdzielności mogłoby bowiem spowodować pokrzywdzenie wierzycieli małżonka – dłużnika. Na takim stanowisku stanął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 3 września 1997 r. w sprawie I CRN 105/96 podkreślając, że „nie mogą stanowić ważnego powodu – w rozumieniu art. 52 k.r.o. – do zniesienia wspólności majątkowej małżeńskiej same niepowodzenia gospodarcze małżonka i zamiar ich zminimalizowania przez uniemożliwienie wierzycielom egzekucji z majątku dorobkowego małżonków.” Natomiast w wyroku Sąd Najwyższy z dnia 21 sierpnia 1997 r. w sprawie I CKU 101/97 wskazał, że „przy ocenie występowania przesłanek ustawowych z art. 52 k.r.o. nie można pomijać interesów osób trzecich, w szczególności zaś wierzycieli jednego z małżonków, zwłaszcza wtedy, gdy zniesienie wspólności majątkowej ma nastąpić z datą wsteczną.”

Niemniej jednak zważyć należy, iż w orzecznictwie polskich sądów prezentowany jest również pogląd odmienny, zgodnie z którym w wyjątkowych przypadkach możliwe jest uznanie za „ważny powód” uzasadniający zniesienie wspólności majątkowej małżeńskiej potrzebę ochrony małżonka przed egzekucją z majątku wspólnego. Stanowisko takie zaprezentował Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 października 1998 r. w sprawie I CRN 228/95 wskazując, że „zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie przyjmuje się, że dopuszczalne jest uznanie za ważny powód zniesienia (także z datą wsteczną) wspólności majątkowej małżeńskiej, faktu prowadzenia, a nawet samej możliwości prowadzenia egzekucji z majątku wspólnego, jeżeli przemawia za tym dobro rodziny lub dobro współmałżonka dłużnika.” Natomiast w uchwale z dnia 27 marca 1972 r. w sprawie III CZP 69/70 (LEX nr 1453) Sąd Najwyższy przyjął, że „grzywna i koszty sądowe orzeczone w postępowaniu karnym w stosunku do jednego z małżonków mogą być egzekwowane z majątku wspólnego małżonków. Jednakże gdy dobro rodziny lub drugiego małżonka za tym przemawia, prowadzenie lub możliwość prowadzenia egzekucji z majątku wspólnego może stanowić ważny powód zniesienia wspólności majątkowej, a stosownie do okoliczności może także uzasadniać oznaczenie wcześniejszej daty jej ustania (art. 52 k.r.o.).” 

AI AI Act autor biznes darowizna deweloper dobra osobiste dobro osobiste domena drzewa działalność gospodarcza dział spadku dług czynszowy e-commerce franki grunty international contracts kariera klauzula bestsellerowa konsument koronawirus kredyt hipoteczny księga wieczysta majątek małżonków majątek wspólny masa spadkowa małoletni metraż mieszkanie najem nasi klienci nasze sukcesy nieruchomości nieruchomość obsługa spółek ochrona dóbr osobistych ochrona środowiska odszkodowanie opiniowanie umów oprogramowanie plan zagospodarowania podatek podatki podwyższenie kapitału podział majątku podział nieruchomości powierzchnia użytkowa pracodawca Prawnik Twojego biznesu prawo autorskie prawo internetu proces budowlany przedsiębiorstwo przekształcenie spółki przepisy budowlane przetarg - obsługa przyroda rejestracja spółek rejestracja znaku reprezentacja w sądzie RODO rozdzielność majątkowa rozwód ryczałt separacja sklep internetowy spadek spadkodawca sportowcy sprzedaż nieruchomości spółka Systemy AI Sztuczna inteligencja sąsiad testament udziały w spółce umowa deweloperska umowa inwestycyjna venture capital windykacja wspólnota mieszkaniowa wydawnictwo wydziedziczenie wynajem własność intelektualna zachowek zamówienie publiczne zarząd spółki zdrowie związek sportowy