1 stycznia 2016 roku weszła w życie nowelizacja ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, która dotyczy użytków rolnych o obszarze nie mniejszym niż 1 ha. Wprowadziła ona istotne zmiany w zakresie obrotu nieruchomościami rolnymi.

Zmiany wprowadzają utrudnienia w podziale nieruchomości rolnych. Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami jeżeli wskutek przeniesienia własności nieruchomości rolnej albo jej części miałby nastąpić podział gospodarstwa rolnego, przeniesienie własności nieruchomości rolnej albo jej części może nastąpić jedynie przy spełnieniu określonych przesłanek. Przykładowo: powierzchnia użytków rolnych, które pozostaną własnością zbywcy będzie nie mniejsza niż powierzchnia użytków rolnych niezbędna do prowadzenia działalności rolniczej, a zbywana nieruchomość rolna albo jej część wraz z nieruchomościami rolnymi nabywcy utworzą bądź powiększą gospodarstwo rolne. Co istotne własność nieruchomości rolnej albo jej część może być przeniesiona, o ile ma ona zapewniony dostęp do drogi publicznej albo dostęp ten ma nieruchomość nabywcy granicząca z tą nieruchomością. Ponadto przedmiotem umowy przenoszącej własność nieruchomości rolnej albo jej części może być wyłącznie nieruchomość rolna wpisana do ewidencji gruntów i budynków.

Nowelizacja rozszerzyła również prawo pierwokupu przyznając je właścicielom sąsiednich gospodarstw. Zgodnie z nowymi przepisami, w przypadku braku uprawnionego do pierwokupu dzierżawcy albo niewykonania tego prawa, prawo pierwokupu przysługuje z mocy ustawy rolnikowi indywidualnemu będącemu właścicielem nieruchomości rolnej graniczącej ze sprzedawaną nieruchomością.

W dalszej kolejności, gdy przedmiotem sprzedaży jest nieruchomość rolna o powierzchni nie mniejszej niż 1 ha, prawo pierwokupu przysługuje Agencji Rynku Rolnego działającej na rzecz Skarbu Państwa. Agencji Rynku Rolnego przysługuje również prawo odkupu, jeżeli przeniesienie własności nieruchomości rolnej o powierzchni nie mniejszej niż 1 ha następuje w wyniku zawarcia umowy innej niż umowa sprzedaży, przy czym w takim wypadku, konieczna jest zapłata równowartości pieniężnej.

Znowelizowane przepisy regulują również konieczność zawierania umowy dzierżawy nieruchomości rolnej albo jej części na okres ponad 5 lat w formie aktu notarialnego, a także maksymalną sumę hipoteki na nieruchomości rolnej, która nie może przewyższać wartości tej nieruchomości.