CZY CZŁONEK ZARZĄDU MOŻE KWESTIONOWAĆ UCHWAŁĘ O SWOIM ODWOŁANIU?
Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem Sądu Najwyższego odwołany lub zawieszony członek zarządu nie może zaskarżyć uchwały o jego odwołaniu z pełnionej funkcji. Powyższa zasada znajdzie zastosowanie niezależnie od tego, jaki organ spółki jest uprawniony do odwoływania członków zarządu (walne zgromadzenie/rada nadzorcza). W orzecznictwie podkreśla się, że odwołany członek zarządu nie może narzucać się spółce jako uprawniony do wykonywania czynności członka zarządu.
Omawiana materia była przedmiotem rozważań Sądu Okręgowego w Krakowie (sygn. akt. IX GC 1176/14). We wskazanej sprawie powód kwestionował prawidłowość zwołania rady nadzorczej, która podjęła uchwałę o odwołaniu zarządu. Tym samym z powodu błędów formalnych odwołanie miało być nieskuteczne. Sąd odrzucił jednak argumentację powoda podkreślając, że członek zarządu nie ma własnego interesu prawnego w kwestionowaniu uchwały o jego odwołaniu, a tym samym powództwo o ustalenie prawa do prowadzenia spraw spółki i jej reprezentowania musi zostać oddalone.
W piśmiennictwie prawniczym pojawiają się odosobnione głosy krytykujące tak rygorystyczne zanegowanie możliwości kwestionowania uchwały przez odwołanego członka zarządu, niezależnie od sformułowanych zarzutów. Niektórzy zwracają uwagę, że nie każde zaskarżenie uchwały można potraktować jako próbę „narzucania się” i postulują dopuszczenie kontroli takich aktów w wąskim zakresie tj. z punktu widzenia zgodności z ustawą lub statutem spółki. Chodzi sytuacje, gdy uchwałę podjął nieprawidłowo obsadzony organ lub z naruszeniem przepisów odnoszących się do zwołania posiedzenia.
Nie można jednak podzielić tego stanowiska. Obowiązującą linię orzeczniczą należy uznać za jak najbardziej właściwą. Jakkolwiek samo usunięcie wadliwych aktów leży w szeroko pojętym interesie spółki, to jednak wprowadzenie możliwości zaskarżania uchwał przez odwołanych skutkowałoby powstaniem groźnego dla spółki stanu niepewności. W praktyce konsekwencją takich zmian byłaby przede wszystkim ochrona partykularnych interesów odwołanych członków zarządu, która nie ma jakiegokolwiek uzasadnienia, skoro właściwy organ spółki wyraził jej wolę, by dana osoba nie pełniła już funkcji w organie. W naszej ocenie wyłączną kompetencją właścicieli i ich odpowiednio umocowanych przedstawicieli jest ustalenie kto jest członkiem organu spółki, a wobec tego odwołany członek nie powinien dysponować prawem do kwestionowania takiej decyzji.