Jedną z kluczowych propozycji zmian w kodeksie spółek handlowych jest wprowadzenie prawa holdingowego (grup spółek). Jakie uprawnienia będą przysługiwały spółce dominującej?

Dotychczasowe regulacje KSH odnosiły się wyłącznie do holdingów umownych – gdy spółka dominująca i zależna zawiązały ze sobą umowę o zarządzanie lub odprowadzanie zysku. Przepisy nie posiadają jednak szerokiego zastosowania w praktyce, gdyż zdecydowana większość holdingów występujących w Polsce ma charakter wyłącznie faktyczny. Celem nowelizacji jest zatem dostosowanie prawa do istniejących, złożonych struktur korporacyjnych.

Zgodnie z projektem zmiany ustawy – grupa spółek musi kierować się wspólną strategią gospodarczą w celu realizacji wspólnego interesu umożliwiającą sprawowanie jednolitego kierownictwa i nie może przy tym prowadzić do pokrzywdzenia wierzycieli lub wspólników mniejszościowych/akcjonariuszy mniejszościowych spółki zależnej. Do uczestnictwa w grupie wymagana jest uchwała zgromadzenia wspólników/walnego zgromadzenia ze wskazaniem spółki dominującej podjęta większością 3/4 głosów. Jeżeli na zgromadzeniu reprezentowana jest co najmniej połowa kapitału zakładowego wówczas wystarczy bezwzględna większość głosów.

Według projektowanych zmian spółce dominującej przysługuje możliwość wydania wiążącego polecenia. Wymaga ono formy pisemnej i powinno zawierać: interes grupy spółek, który uzasadnia wykonanie przez spółkę zależną polecenia spółce dominującej, spodziewane korzyści lub szkody spółki zależnej oraz sposób i czas naprawienia ewentualnej szkody dokonanej ze względu na zastosowania się do polecenia. Z kolei odmowa wykonania wiążącego polecenia może nastąpić, jeżeli wykonanie doprowadziłoby do niewypłacalności spółki zależnej bądź zagrożenia niewypłacalnością, a także jeżeli istnieje uzasadniona obawa, że polecenie jest sprzeczne z interesem spółki i wyrządzi jej szkodę, która nie zostanie naprawiona przez pozostałe spółki wchodzące w skład grupy w okresie najbliższych dwóch lat od nastąpienia zdarzenia wyrządzającego szkodę. Odmowa wymaga podjęcia uchwały zarządu z uzasadnieniem.

Spółka dominującą będzie miała również możliwość przeglądania ksiąg i dokumentów spółki zależnej oraz żądać informacji. Natomiast na zarządzie spółki zależnej spoczywał będzie obowiązek sporządzenia sprawozdania o powiązaniach ze spółką dominującą za ubiegły rok obrotowy, w której wskazane zostać powinny m.in. wspomniane powyżej wiążące polecenia.