Banki w postępowaniach sądowych dotyczących kredytów frankowych podnoszą, że kredytobiorca we wniosku kredytowym podpisał oświadczenie o wyborze kredytu w walucie wymienialnej oraz świadomości ryzyka kursowego i stosowanych przez bank klauzul waloryzacyjnych. Zdaniem instytucji kredytowych kwestionowane przez kredytobiorców klauzule zostały indywidualnie uzgodnione, a kredytobiorcy należycie poinformowani, a zatem nie mogą domagać się unieważnienia umowy.

Na odmiennym stanowisku stanął Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z 14.8.2020 r. (I ACa 865/18) wskazując, że złożenie oświadczenia o świadomości ryzyka kursowego przez kredytobiorcę na przygotowanym formularzu nie oznacza, że Bank spełnił należycie ciążący na nim obowiązek informacyjny ze szczególną starannością, zachowując się w sposób lojalny wobec kredytobiorcy. Z kolei złożenie wniosku o udzielenie kredytu w walucie wymienialnej nie oznacza, że kredytobiorca miał realny wpływ na ukształtowanie zawartych w umowie postanowień.

Sąd swoim orzeczeniem wpisał się w dotychczasową linię orzeczniczą korzystną dla frankowiczów, zgodnie z którą postanowienia odwołujące się do tabeli kursowej banku przy ustalaniu wysokości raty kredytu stanowią naruszenie równowagi kontraktowej stron, gdyż nie posługują się kryteriami zobiektywizowanymi – o wysokości raty kredytu może jednostronne decydować kredytodawca kształtując w ten sposób wysokość własnych korzyści finansowych w sposób nieprzewidywalny dla kredytobiorcy. Zdaniem Sądu taka klauzula jest sprzeczna z dobrymi obyczajami, rażąco narusza interes konsumenta, a zatem nie jest dla niego wiążąca.

Jednocześnie wskazano, że sąd pierwszej instancji błędnie przyjął, że kredytobiorca miał możliwość spłaty kredytu we frankach szwajcarskich, a zatem z ominięciem klauzuli waloryzacyjnej.

Przepisy dotyczące klauzul niedozwolonych różnicują możliwość kwestionowania postanowień umownych od tego, czy określają główny przedmiot umowy, czy też nie. W pierwszym przypadku możliwość ich badania istnieje o ile nie zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Orzecznictwo nie jest w tej kwestii zgodne, ale co istotne – zdaniem Sądu nie ma znaczenia, czy uznamy klauzulę waloryzacyjną za określającą główny przedmiot umowy. Klauzula będzie podlegała badaniu z punktu widzenia zgodności z dobrymi obyczajami i interesem konsumenta, gdyż nie została sformułowana w sposób jednoznaczny skoro kredytobiorca nie jest w stanie oszacować wysokości obciążających go w przyszłości świadczeń.

Ponadto Sąd w omawianej sprawie uznał za niedopuszczalne stosowanie w umowach kredytów walutowych postanowień przewidujących, że wysokość kwoty kredytu wypłacanego w złotych zostanie obliczona na podstawie kursu kupna franka szwajcarskiego, a wysokość raty według kursu sprzedaży.

W ostatnim czasie utrwala się orzecznictwo korzystne dla frankowiczów. Nasza Kancelaria oferuje kompleksową usługę prawną w zakresie kredytów frankowych – zachęcamy do zapoznania się z ofertą i wysłania Państwa umowy do wstępnej analizy.