flaga - język polski english version flag

Jesteś tutaj:  Strona główna » Aktualności » Podział majątku w związku nieformalnym – jak przebiega?

16 stycznia 2020 r.

Podział majątku w związku nieformalnym – jak przebiega?

Na życie w konkubinacie decyduje się coraz więcej osób. Partnerzy mogą wspólnie prowadzić gospodarstwo domowe czy też wspólnie zaciągać zobowiązania. Konflikty o wspólny majątek pomiędzy partnerami, bywają trudniejsze do rozstrzygnięcia niż w sytuacji, gdy spór ma miejsce pomiędzy małżonkami. Z oczywistego faktu, że konkubinat to nie małżeństwo wypływa na gruncie majątkowym prawny wniosek, że konkubenci nie mogą korzystać z uregulowań przewidzianych w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym.

Oznacz to, że konkubinat jest słabiej chroniony niż związek małżeński. Porozumienie się w kwestii rozliczenia kosztów za zakup wspólnego samochodu czy mieszkania może okazać się wyzwaniem, połączonym z koniecznością uruchomienia postępowania sądowego.

Polski system prawny nie przewiduje na ten moment żadnych regulacji w zakresie stosunków partnerskich podczas trwania konkubinatu, jak również po jego ustaniu. Niedopuszczalne jest stosowanie przepisów przewidzianych dla instytucji małżeństwa, w tym o wspólności majątkowej czy też związanych z podziałem majątku. Takie konsekwentne stanowisko przewiduje orzecznictwo.

Jeżeli partnerzy dorobili się wspólnego majątku, lub któryś z nich dokonywał nakładów finansowych na rzecz własności drugiego – rozliczenie powinno się odbyć w procesie zniesienia współwłasności. z zastosowaniem art. 210 i n. Kodeksu Cywilnego. Należy jednak pamiętać, że przepisy te są dość surowe (nie zostały skonstruowane z myślą o rozliczeniach konkubinatów), nie uwzględniają emocjonalnego elementu wspólnoty partnerskiej, a zasady współżycia społecznego pełnią tu jedynie rolę pomocniczą.

W przypadku nakładów dokonanych przez jednego partnera na rzeczy należące do drugiego (w praktyce: na budowę, przebudowę lub remont domu posadowionego na gruncie jednego z konkubentów, na wykończenie mieszkania deweloperskiego jednego z konkubentów albo na zakup samochodu dokonywany „na” jednego z konkubentów, ale nie zapominajmy także o wspólnym prowadzeniu działalności gospodarczej jednego z partnerów), zastosowanie znajdą przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu, a wzbogacenie obliczane jest na dzień wydania orzeczenia sądowego. Należy wskazać w tym miejscu, że można odzyskać nie tylko nakład rzeczywiście wniesiony, lecz również wszystkie pożytki, jakie zostały uzyskane, bądź utracone w przypadku zbycia, utraty lub uszkodzenia rzeczy. Przepisy te należy jednak stosować, gdy brak jest innej podstawy prawnej – umownej, deliktowej, wynikającej z przywrócenia rzeczy do stanu poprzedniego, czy też roszczenia o zwrot nakładów.

Od technicznej strony wygląda to tak, że w przypadku inwestowania w wyposażenie mieszkania, należy przedłożyć dowód zakupu, poświadczający kto ten przedmiot nabył. W przypadku zakupu mieszkania lub działki, akt notarialny powinien w dość precyzyjny sposób określić udział partnerów we wspólnej nieruchomości. Budynek mieszkalny można sprzedać i podzielić się po równo zyskiem ze sprzedaży. Można również skorzystać z możliwości spłacenia partnera.

Postępowanie w sprawie podziału majątku jest związane z koniecznością poniesienia opłat. Partner, który składa wniosek do sądu bez zgody partnera, musi wnieść opłatę sądową w wysokości 1000 zł. Jeszcze konkubenci dojdą do porozumienia, również w zakresie planu podziału – opłata wyniesie 300 zł. Często rozstrzygnięcie sądowe nie będzie możliwe bez opinii biegłego, który wyceni nieruchomość, wartość nakładów i w wielu przypadkach także wzrost wartości rzeczy w wyniku nakładu drugiego z konkubentów. Postępowanie sądowe będzie  zapewne długotrwałe, jeżeli strony nie dojdą do porozumienia, gdyż udział biegłego bardzo wydłuża procedurę.

Ostatnia, ale z pewnością nie najmniej ważna, prawnomajątkowa różnica między konkubinatem i małżeństwem przejawia się w sposobie dziedziczenia. W konkubinacie zalecanym rozwiązaniem jest sporządzenie testamentu. Jeżeli partner nie sporządzi testamentu, po jego śmierci spadek odziedziczą jego najbliżsi. To oznacza, że nawet wspólnie zakupiona nieruchomość, ale zapisana na jednego z konkubentów, podlega dziedziczeniu przez tradycyjnych spadkobierców tego partnera (jego krewnych), a drugi, żyjący partner jest z dziedziczenia wyłączony. Osoba dziedzicząca musi jednak pamiętać, że pomimo spisania testamentu przez partnera – zobowiązana jest do wypłaty zachowku spadkobiercom ustawowym.

Instytucja małżeństwa jest zdecydowanie bardziej uregulowana w kontekście majątkowym, w tym spadkowym, dlatego warto jest zabezpieczyć swoje prawa w trakcie trwania związku, gdy u partnerów pojawia się istotny wątek majątkowy (nabycie nieruchomości czy samochodu; budowa, przebudowa domu; wspólne prowadzenie firmy jednego z partnerów). Oczywiście w świetle aktualnie obowiązującego prawa do rozwiązania nieformalnego konkubinatu nie jest niezbędna żadna formalna procedura, co stanowi dla wielu poważny atut, ale w relacjach majątkowych rozstanie może być równie trudne lub trudniejsze niż rozwód małżonków.

Masz wątpliwości jak bezpiecznie ułożyć majątkowe relacje z partnerem ? Skontaktuj się z nami !

tel. (+48) 536 34 34 32
sekretariat@blumski.pl

Nasza kancelaria jest doświadczona w prowadzeniu cywilistycznych procesów sądowych, które zmierzają do odzyskania należności na rzecz wierzycieli od osób będących w związkach partnerskich, a doświadczenie to poparte jest wiedzą z zakresu nieruchomości oraz praktycznym podejściem do spraw prawnych.

AI AI Act autor biznes darowizna deweloper dobra osobiste dobro osobiste domena drzewa działalność gospodarcza dział spadku dług czynszowy e-commerce franki grunty international contracts kariera klauzula bestsellerowa konsument koronawirus kredyt hipoteczny księga wieczysta majątek małżonków majątek wspólny masa spadkowa małoletni metraż mieszkanie najem nasi klienci nasze sukcesy nieruchomości nieruchomość obsługa spółek ochrona dóbr osobistych ochrona środowiska odszkodowanie opiniowanie umów oprogramowanie plan zagospodarowania podatek podatki podwyższenie kapitału podział majątku podział nieruchomości powierzchnia użytkowa pracodawca Prawnik Twojego biznesu prawo autorskie prawo internetu proces budowlany przedsiębiorstwo przekształcenie spółki przepisy budowlane przetarg - obsługa przyroda rejestracja spółek rejestracja znaku reprezentacja w sądzie RODO rozdzielność majątkowa rozwód ryczałt separacja sklep internetowy spadek spadkodawca sportowcy sprzedaż nieruchomości spółka Systemy AI Sztuczna inteligencja sąsiad testament udziały w spółce umowa deweloperska umowa inwestycyjna venture capital windykacja wspólnota mieszkaniowa wydawnictwo wydziedziczenie wynajem własność intelektualna zachowek zamówienie publiczne zarząd spółki zdrowie związek sportowy