Ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu z dnia 1 marca 2018 r. przewidziała powstanie nowego systemu teleinformatycznego. Jest to Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR), i obowiązuje on od 13 października 2019 r. Nowe zmiany dla spółki prawa handlowego, wiążą się z obowiązkiem zgłaszania do rejestru danych beneficjenta rzeczywistego. Za niewykonanie tego obowiązku przewidziana jest kara pieniężna.

Na spółkach wpisanych do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) z wyjątkiem publicznych spółek akcyjnych, ciąży obowiązek zgłoszenia danych swojego beneficjenta rzeczywistego. Z treści ustawy wynika, że beneficjentem rzeczywistym jest osoba bądź osoby fizyczne sprawujące bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad daną spółką. Aby ustalić kim jest beneficjent, należy w pierwszej kolejności zweryfikować czy występują w spółce osoby fizyczne posiadające co najmniej 25% udziałów/ akcji/ praw głosu. W przypadku braku możliwości ustalenia osób spełniających przesłanki do zakwalifikowania jako beneficjent rzeczywisty, za beneficjenta uznawane będą osoby fizyczne zajmujące wyższe stanowiska kierownicze w strukturze spółki.

Spółki prawa handlowego objęte obowiązkiem ujawnienia danych o beneficjentach rzeczywistych to spółki:

• z ograniczoną odpowiedzialnością
• jawne
• komandytowe
• komandytowo-akcyjne
• akcyjne, z wyjątkiem spółek publicznych

Zgłoszeniu do rejestru podlegają m. in. informacje dotyczące danych identyfikacyjnych beneficjenta rzeczywistego. Zgłoszenia powinny dokonać osoby uprawnione do reprezentowania spółki, zgodnie z ogólnymi zasadami związanymi z reprezentacją. Przepisy więc nie wykluczają możliwości dokonania zgłoszenia przez pełnomocnika.

 

Przewidziana została elektroniczna forma składania zgłoszenia. Osoba, która dokona takiego zgłoszenia, musi złożyć oświadczenie, związane z podaniem prawdziwych danych. Oczywiście będzie się z tym wiązać odpowiedzialność karna za składanie fałszywego oświadczenia. Natomiast samo niedopełnienie obowiązku zgłoszenia danych w wyznaczonym terminie wiązać się będzie z karą pieniężną do 1 mln złotych.

Czas na dokonanie zgłoszenia dla już istniejących spółek, został oznaczony w terminie 6 miesięcy od uruchomienia Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych, czyli do 13 kwietnia 2020 r. W przypadku spółek nowo powstałych, zgłoszenia należy dokonać w terminie 7 dni od momentu wpisania spółki do KRS. Identyczny 7-dniowy termin obowiązuje w przypadku zmiany danych przekazanych do rejestru.

Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych jest jawny, a więc dane identyfikujące beneficjentów rzeczywistych są dostępne publicznie. Sam dostęp do omawianego rejestru jest nieodpłatny, i dostępny dla każdego online.