Utrwalenie się korzystnej dla frankowiczów linii orzeczniczej sprawiło, że banki chętniej zawierają ugody z kredytobiorcami. W ramach ugody bank może umorzyć część zobowiązania kredytobiorcy.

Czy kredytobiorca powinien wówczas zapłacić PIT?

Co do zasady umorzenie zobowiązania powoduje powstanie obowiązku podatkowego i konieczność zapłaty przez kredytobiorcę PIT. Minister Finansów zdecydował się jednak na wprowadzenie tzw. ulgi podatkowej dla frankowiczów. W marcu b.r. Minister Finansów podpisał rozporządzenie przedłużające zaniechanie poboru podatku od niektórych dochodów związanych z kredytem hipotecznym o kolejny rok. Tym samym kredytobiorcy, którym umorzono część zobowiązania nie będą zobowiązani do uiszczenia PIT.

Podobne rozporządzenie zostało wydane 27 marca 2020 r. i obowiązywało do 31 grudnia 2021 r. Ze zwolnienia będą mogły skorzystać również osoby, które zawarły porozumienie z bankiem po 31 grudnia 2021 r. tj. po wygaśnięciu poprzedniego, a przed opublikowaniem nowego rozporządzenia.

Jak wynika z treści rozporządzenia, zwolnienie ma zastosowanie do umorzonych przez instytucje finansowe:

1. kwot wierzytelności z tytułu kredytów mieszkaniowych pod warunkiem, że dotyczą jednej inwestycji mieszkaniowej, a kredytobiorca nie korzystał z umorzenia wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, przeznaczonego na inną inwestycję mieszkaniową;
2. świadczeń otrzymanych w wyniku zastosowania ujemnego oprocentowanie – w odniesieniu do kredytów, które zostały udzielone w walucie obcej lub w złotych, ale zostały nominowane lub indeksowane do waluty obcej.

W drugim przypadku chodzi o sytuację, gdy w wyniku stosowania przez banki ujemnych stóp procentowych, kredytobiorca był zobowiązany do zapłaty kwoty kredytu poniżej jego nominalnej wartości tzn. kredytobiorca w danym okresie nie płacił odsetek od długu, a bank pomniejszał zadłużenie. W takiej sytuacji powstaje przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym, podlegający opodatkowaniu.

Osoby, które chcą skorzystać ze zwolnienia powinny złożyć oświadczenie o zaciągnięciu kredytu na realizację inwestycji mieszkaniowej. Należy zwrócić uwagę, że z opisywanej preferencji podatkowej można skorzystać tylko raz.

W zamierzeniu Ministerstwa Finansów wprowadzone zwolnienie ma wpłynąć na wzrost liczby porozumień zawieranych przez banki z frankowiczami. Zaniechanie poboru podatku będzie obowiązywało do końca 2022 r. Jeżeli zatem kredytobiorcy otrzymają decyzję o umorzeniu części zobowiązania w tym roku, to będą mogli skorzystać ulgi.