Masz firmę – aktualizuj adres w ewidencji !

Prawidłowe doręczenie pozwanemu pierwszego pisma w sprawie ma zasadnicze znaczenie dla skutecznego dochodzenia roszczeń przed sądem. Czasami wskazany przez nas adres pozwanego okazuje się nieprawidłowy, co może . Zazwyczaj wynika to z faktu, że przedsiębiorca zaniechał zaktualizowania danych adresowych zawartych w CEIDG lub KRS.

Dotychczasowe przepisy kodeksu postępowania cywilnego przewidywały tzw. fikcję doręczenia jedynie w odniesieniu do przedsiębiorców podlegających wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego. Jeżeli podmiotowi wpisanemu do KRS nie doręczono pozwu ze względu na zaniechanie zaktualizowania adresu zawartego w rejestrze, to sąd pozostawia pismo się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia.

Ze względu na brak analogicznej regulacji w odniesieniu do osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą (przedsiębiorców wpisywanych do CEIDG) sądy w różny sposób podchodziły do kwestii doręczenia pierwszego pisma w sprawie tym podmiotom. Część sędziów stosowała fikcję doręczenia z uwzględnieniem adresu ujawnionego w CEIDG, z kolei inni zobowiązywali powodów do doręczenia pisma za pośrednictwem komornika. Komornik wówczas starał ustalić, czy pozwany pod wskazanym przez powoda adresem mieszka.

Opisane rozbieżności zostały uwzględnione w nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego, która weszła w życie 1 lipca 2023 r. Nowelizowany art. 139 k.p.c. wprowadza fikcję doręczenia, również w odniesieniu do jednoosobowych przedsiębiorców. Przepis przewiduje generalną zasadę pozostawiania w aktach ze skutkiem doręczenia, dwukrotnie awizowanej i niepodjętej w terminie przesyłki sądowej. Jednak opisana zasada nie będzie miała charakteru bezwzględnego – teoretycznie fikcja doręczenia nie znajdzie zastosowania, jeżeli z adnotacji poczty jednoznacznie wynika, że adres pozwanego jest nieaktualny bądź budynek nie istnieje (w takiej sytuacji korespondencję sąd skieruje na adres zamieszkania pozwanego), jednak zbyt wiele będzie zależało w takim przypadku od, mówiąc wprost, skrupulatności listonosza, co rodzi poważne ryzyko prawne. W braku aktualizacji adresu może okazać się, że sąd uzna pismo za doręczone i minie termin do złożenia np. sprzeciwu od nakazu zapłaty.

Wprowadzane zmiany należy ocenić mimo wszystko pozytywnie. Nowelizacja przepisów dotyczących doręczeń powinna bowiem przyczynić się do ukrócenia praktyki unikania odbioru korespondencji sądowej przez niektórych przedsiębiorców, co skutkowało przedłużaniem się postępowań sądowych.

Warto również odnotować, że ustawa usuwa rozbieżności dotyczące sposobu liczenia terminu do wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty lub złożenia odpowiedzi na pozew, jeżeli wskazany przez powoda adres okazał się aktualny tj. gdy komornik uznał korespondencję za doręczoną. Ustawodawca przesądził, że w takiej sytuacji pierwotne doręczenie przez sąd było skuteczne i nastąpiło z chwilą upływu 14-dni od pozostawienia awizo. Oznacza to, że doręczenie przez komornika nie otwiera na nowo biegu terminów, które ustawa wiąże z doręczeniem, jeżeli adres wskazany przez powoda okazał się prawidłowy.