Problem zniesienia współwłasności występuje najczęściej przy podziale majątku wspólnego małżonków bądź przy dziale spadku. Zniesienia współwłasności można dokonać umownie – następuje to przez podział, sprzedaż lub przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych. Jeżeli jednak strony nie dojdą do porozumienia – każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności przez sąd.

W niniejszym artykule skupimy na jednym z ograniczonych praw rzeczowych – jakim jest służebność gruntowa oraz na możliwościach jej zniesienia. Zapisy o tej służebności znajdziemy w dziale III księgi wieczystej – „Prawa, roszczenia i ograniczenia”. W praktyce, jest to najczęściej występujące w tym dziale ograniczone prawo rzeczowe. Dzieli się ono na: służebność przesyłu, służebność przechodu i służebność przejazdu. Służebności te  powstają w drodze umowy, orzeczenia administracyjnego, orzeczenia sądowego lub zasiedzenia.

„Dysponowanie nieruchomością na cele budowlane stanowi, co do zasady, czynność przekraczającą zakres zwykłego zarządu. W przypadku gdy nieruchomość objęta jest współwłasnością, legitymowanie się prawem do jej dysponowania na cele budowlane wymaga przedstawienia przez inwestora zgody wszystkich współwłaścicieli nieruchomości” – tak 3 kwietnia 2019 roku orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w sprawie o sygn. akt.  II OSK 1075/18.

Można – pod pewnymi warunkami – uzyskać decyzję o warunkach zabudowy dla części działki.

Po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami (np. w wyniku rozwodu), skład majątku wspólnego ustala się według chwili ustania wspólności majątkowej, a jego wartość według stanu tego majątku oraz cen w chwili dokonania podziału. Umowa małżonków o częściowym podziale majątku wspólnego, którą małżonkowie zawarli przed ustanowieniem przez Sąd rozdzielności majątkowej z dniem poprzedzającym zawarcie tej umowy jest ważna.

Kryterium fizycznego rozdzielenia nieruchomości na dwie funkcjonalne części nie musi być spełnione w dacie wydania postanowienia o zniesieniu współwłasności nieruchomości, aby możliwe było zniesienie współwłasności nieruchomości. Sąd orzekający może zobowiązać współwłaścicieli nieruchomości dzielonej do wykonania określonych prac adaptacyjnych oraz przez ustalenie w stosunku do współwłaścicieli nieruchomości określonych nakazów lub zakazów.

Pisałem już, że zdarza mi się odpowiadać na takie pytanie. Mówię wtedy, że chętnie obsługuję przedsiębiorców (nie tylko w sporach sądowych), że zajmuję się nieruchomościami i własnością intelektualną. Czym konkretnie ? Oto konkretna próbka (najważniejsza) tego, co poza sprawami bardziej błahymi, absorbowało nas w kwietniu 2017 r.:

LISTA SPRAW DOTYCZĄCYCH NIERUCHOMOŚCI, KTÓRYMI KANCELARIA ZAJMOWAŁA SIĘ W KWIETNIU 2017 R.

W kwietniu 2017 r. kancelaria prowadziła następujące postępowania i brała udział w następujących czynnościach z dziedziny nieruchomości:

Małżonkowie chcący zrezygnować z podstawowego ustroju wspólności ustawowej mogą w tym celu zawrzeć stosowną umowę u notariusza. Jeśli jednak nie ma między nimi porozumienia, wówczas każdy z nich ma prawo żądać sądowego uregulowania rozdzielności, ale tylko o ile wystąpią ku temu ważne powody.

Zarząd Dróg Miejskich w Poznaniu przyznaje naszej Klientce satysfakcjonujące odszkodowanie za fragment nieruchomości, która przeszła na własność Miasta w wyniku podziału nieruchomości…