W 2019 roku weszły w życie nowe regulacje prawne, które nakładają szereg nowych obowiązków teoretycznie na przedsiębiorców wytwarzających i gospodarujących odpadami, ale uwaga: pod tą definicję podpada bardzo wiele firm. Poniżej omówimy kwestię wdrożenia Bazy Danych o Odpadach (BDO), opłaty produktowej oraz obowiązek odzysku i recyklingu opakowań.

Pierwszą istotną zmianą jest poddanie cyfryzacji systemu gospodarowania odpadami, tj. wdrożenie Bazy Danych o Odpadach (BDO). Wszelkie kwestie związane z BDO uregulowane są w ustawie o odpadach. Bazę Danych prowadzi Marszałek Województwa. Rejestr ten został utworzony już 1 stycznia 2018 roku, natomiast od 1 stycznia 2020 roku każdy podmiot wpisany do tego rejestru ma obowiązek prowadzić w nim ewidencję odpadów.

Kiedy pierwotny wytwórca odpadów musi się wpisać  do rejestru podmiotów gospodarujących odpadami, wprowadzających produkty, a przede wszystkim produkty w opakowaniach?

Obowiązkowi zgłoszenia do rejestru podlegają wszystkie podmioty, które wprowadzają na rynek towary posiadające opakowanie. Według Ministerstwa Finansów, zgłoszeń dokonują przedsiębiorcy, którzy:

• wytwarzają odpady i dokonują ich ewidencji,
• wprowadzają na terytorium kraju produkty w opakowaniach / opony / oleje smarowe / pojazdy / sprzęt elektryczny i elektroniczny / baterie / akumulatory,
• produkują opakowania, importują je lub kupują w ramach transakcji wewnątrzwspólnotowych UE.

Na mocy ustawy o odpadach, nie muszą prowadzić ewidencji odpadów m.in. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą lub przedsiębiorcy, którzy objęci są systemem odbioru odpadów komunalnych (np. kancelarie prawne, zakłady kosmetyczne).

Przedsiębiorcy wpisani do rejestru są obowiązani do umieszczenia numeru rejestrowego na dokumentach, które sporządzane są w związku z prowadzoną działalnością. Powinność ta wynika z art. 63 ustawy o odpadach. Przepis ten nie precyzuje niestety o jakie dokumenty chodzi, w związku z czym w tym zakresie pojawia się wiele wątpliwości. Z pewnością takim dokumentem, jest faktura. O nakazie umieszczenia numeru BDO na wskazanych dokumentach warto pamiętać, gdyż za niewykonanie tego obowiązku grozi kara od 5 tysięcy do 1 miliona złotych.

Kolejnym istotnym zagadnieniem jest opłata produktowa, którą mają obowiązek uiszczać Ci przedsiębiorcy, którzy nie wykonują obowiązku zapewnienia odzysku z wprowadzanych na rynek odpadów. Opłata ta powstała z myślą o ochronie środowiska. Ma ona zmotywować przedsiębiorców do poszukiwania korzystnych dla środowiska rozwiązań.

Najważniejszym kryterium dla obliczenia wysokości tej opłaty jest przede wszystkim rodzaj tworzywa z jakiego zostało wyprodukowane opakowanie. Wysokość opłaty dla opakowań z  plastiku, papieru czy też drewna, obliczona jest według innego przelicznika, określonego w rozporządzeniu ministra środowiska. Innymi kryteriami używanymi do określenia opłaty produktowej są m. in. masa opakowań czy też poziom osiągniętego oraz obowiązującego odzysku.

W kwestii zmian dotyczących odzysku oraz recyklingu warto wspomnieć o tym, że ustawa określa dokładnie jaki poziom odzysku powinien zostać uzyskany. Przedsiębiorca ma obowiązek zapewnić odzysk/recykling dokładnie takiej ilości odpadów, jaką wprowadził na rynek. Jest to bardzo praktyczne rozwiązanie, ponieważ daje możliwość „śledzenia” ilości wytworzonych przez przedsiębiorcę odpadów.

Podmioty wytwarzające odpady są również zobowiązane do złożenia corocznego sprawozdania związanego z gospodarowaniem odpadami. W bieżącym roku nastąpiła zmiana terminu do złożenia takiego sprawozdania. Zgodnie z treścią Ustawy z dnia 23 stycznia 2020 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw, sprawozdania należy złożyć w terminie do dnia 30 czerwca 2020 roku. W kolejnych latach dotychczasowy termin tj. do dnia 15 marca prawdopodobnie zostanie przywrócony.

kancelaria pomoże rozwiać wątpliwości związane z zastosowaniem nowych norm.