flaga - język polski english version flag

Jesteś tutaj:  Strona główna » Aktualności » Teoria salda – rozliczenia między stronami kredytu frankowego

8 maja 2021 r.

Teoria salda – rozliczenia między stronami kredytu frankowego

Przy stwierdzeniu nieważności umowy kredytu frankowego powstaje problem wzajemnych rozliczeń między kredytobiorcą a bankiem. Sądy orzekają o wzajemnych obowiązkach stron według teorii salda lub teorii dwóch kondykcji. Niebagatelne znaczenie dla kredytobiorców ma fakt, która z nich stanie się podstawą rozstrzygnięcia. Dzisiaj przedstawiamy charakterystykę teorii salda.

Teoria salda opiera się na założeniu, iż pomimo stwierdzenia przez sąd nieważności umowy – powództwo o zapłatę ulega oddaleniu w całości lub części, w zależności od tego czy kredytobiorcy spłacili już więcej czy mniej tego co uzyskali od banku przy zawarciu umowy. W konsekwencji strony zostają zobowiązane do zwrotu świadczeń, które świadczyły w wykonaniu umowy w ramach postępowania wszczętego przez kredytobiorcę. Sąd zatem zestawia kwotę wypłaconego przez bank kapitału z sumą rat uiszczonych przez kredytobiorcę i dokonuje potrącenia. Kredytobiorcy zasądzona zostaje różnica między wypłaconym kredytem a sumą uiszczonych świadczeń. Jeżeli jednak kredytobiorca zapłacił mniej niż otrzymał, to powództwo podlega oddaleniu.

Teoria salda jest krytykowana jako niezgodna z przepisami o bezpodstawnym wzbogaceniu (art. 405 k.c. wskazuje raczej na jednostronne zobowiązanie). Ponadto potrącenie roszczeń, gdy bank nie zgłosił takiego zarzutu jest orzekaniem ponad żądanie. Niekorzystny dla kredytobiorców przy zastosowaniu teorii salda jest również fakt, ze sąd nie uwzględnia terminu przedawnienia dla roszczeń przysługujących instytucji kredytowej o zwrot wypłaconego kredytu.

Z korzyścią dla frankowiczów Sąd Najwyższy w uchwale z 16 lutego 2021 r. (co zostało również potwierdzone dzisiejszą uchwałą – sygn. akt III CZP 6/21) uznał, że brak jest prawnego uzasadnienia dla zastosowania teorii salda, a zatem kredytobiorcy przysługuje roszczenie o zwrot świadczenia niezależnie od tego w jakiej części kredyt został spłacony. Nadal oczekujemy jednak uchwały pełnego składu Izby Cywilnej SN, która ma ostatecznie rozstrzygnąć zasadnicze kwestie dotyczące rozliczeń między stronami nieważnej umowy.

AI AI Act autor biznes darowizna deweloper dobra osobiste dobro osobiste domena drzewa działalność gospodarcza dział spadku dług czynszowy e-commerce franki grunty international contracts kariera klauzula bestsellerowa konsument koronawirus kredyt hipoteczny księga wieczysta majątek małżonków majątek wspólny masa spadkowa małoletni metraż mieszkanie najem nasi klienci nasze sukcesy nieruchomości nieruchomość obsługa spółek ochrona dóbr osobistych ochrona środowiska odszkodowanie opiniowanie umów oprogramowanie plan zagospodarowania podatek podatki podwyższenie kapitału podział majątku podział nieruchomości powierzchnia użytkowa pracodawca Prawnik Twojego biznesu prawo autorskie prawo internetu proces budowlany przedsiębiorstwo przekształcenie spółki przepisy budowlane przetarg - obsługa przyroda rejestracja spółek rejestracja znaku reprezentacja w sądzie RODO rozdzielność majątkowa rozwód ryczałt separacja sklep internetowy spadek spadkodawca sportowcy sprzedaż nieruchomości spółka Systemy AI Sztuczna inteligencja sąsiad testament udziały w spółce umowa deweloperska umowa inwestycyjna venture capital windykacja wspólnota mieszkaniowa wydawnictwo wydziedziczenie wynajem własność intelektualna zachowek zamówienie publiczne zarząd spółki zdrowie związek sportowy